❌لالی انتخابی چیست؟ لالی انتخابی اختلال اضطرابی شدید است که در آن فرد با وجود توانایی کافی برای صحبت کردن در برخی شرایط نظیر موقعیت‌های اجتماعی خاص قادر به صحبت کردن نیست. این اختلال معمولاً مرتبط با دوران کودکی است و در آن زمان آغاز می‌شود اما اگر به موقع درمان نشود می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد. کودک یا بزرگسالی که مبتلا به لالی انتخابی است در برخی شرایط از صحبت کردن امتناع می‌کند این افراد در این موقعیت‌ها واقعاً قادر به صحبت کردن نیستند به همین خاطر انتظار برای صحبت کردن از آن‌ها در این شرایط می‌تواند واکنش وحشت زدگی همراه با حملات پانیک را به همراه داشته باشد.  به مرور زمان فرد می‌تواند موقعیت‌هایی که منجر به چنین واکنش‌هایی می‌شود را از قبل پیش بینی و پیشاپیش از این موقعیت‌ها اجتناب کند اما متأسفانه این اجتناب‌ها به مرور منجر به تشدید مشکل می‌شود. آمارها در مورد شیوع لالی انتخابی نشان می‌دهد که از هر 140 کودک 1 کودک به این اختلال مبتلا می‌شود. همچنین شیوع آن در دختران، بچه‌هایی که به کشور دیگر مهاجرت کرده‌اند و به دو زبان صحبت می‌کنند بیشتر است 🔻نشانه‌ها و علائم اختلال لالی انتخابی این اختلال اضطرابی معمولاً در بین 2 تا 4 سالگی شروع می‌شود. این مشکل معمولاً هنگامی تشخیص داده می‌شود که کودک تعامل با افراد خارج از خانواده را آغاز می‌کند. نشانه قابل توجه در این اختلال آن است که کودک می‌تواند با برخی افراد به راحتی صحبت کند در حالی‌که هنگام حرف زدن با برخی دیگر شوکه می‌شود و توانایی صحبت کردن ندارد. همچنین این افراد ممکن است ارتباط چشمی مناسبی برقرار نکنند و در ظاهر علائم زیر را نیز از خود نشان دهند. - عصبی و مضطرب بودن در موقعیت‌های اجتماعی - بی‌علاقگی و داشتن واکنش‌های نامناسب به موقعیت‌های اجتماعی - خجالتی بودن افراطی - ناهماهنگی در حرکات و انعطاف پذیری پایین در رفتار - سرسخت و پرخاشگر بودن بخصوص زمانی که دیگران از آن‌ها سؤال می‌پرسند. کودکانی که با وجود ابتلا به این اختلال از اعتماد به نفس بالاتری برخوردارند، هنگام برقراری ارتباط از حرکات بدن استفاده می‌کنند. مثلاً برای آن‌که موافقت یا مخالفت خود را با چیزی نشان دهند با تکان دادن سر منظور خود را می‌رسانند. اما افرادی که اختلال در آن‌ها بیشتر است از هر نوع ارتباط حتی به صورت حرکتی و نوشتاری خودداری می‌کنند. برخی کودکان نیز ممکن است با چند کلمه محدود پاسخ دهند و یا با صدایی مانند زمزمه کردن صحبت کنند 🔻ملاک های تشخیصی اختلال لالی انتخابی در DSM5 A.ناتوانی مداوم صحبت کردن در موقعیت های اجتماعی که انتظار صحبت کردن در آنها می رود(مثلاً در مدرسه) با وجود صحبت کردن در موقعیت های دیگر. B. این اختلال، پیشرفت تحصیلی یا شغلی یا ارتباط اجتماعی را مختل می کند. C. ناتوانی صحبت کردن ناشی از آگاه نبودن از زبان گفتاری لازم در موقعیت اجتماعی یا احساس راحتی نردن از آن نیست. D. این اختلال با اختلال ارتباط (مثل اختلال فصاحت با شروع کودکی) بهتر توجیه نمی شود و منحصراً در طول دوره اختلال طیف اوتیسم، اسکیزوفرنی، یا اختلال روان پریشی دیگر روی نمی دهد. 🔻تشخیص افتراقی اختلالات ارتباط. لالی گزینشی باید از اختلالات گویایی که با اختلال ارتباط بهتر توجیه می شوند. مانند اختلال زبان، اختلال صدای گفتار(قبلاً اختلال واج شناختی)، اختلال فصاحت با شروع کودکی (لکنت زبان)، یا اختلال ارتباط علمی(اجتماعی) متمایز شود. برخلاف لالی انتخابی، اختلال گویایی در این اختلالات، به موقعیت اجتماعی خاص محدود نمی شود. اختلالات عصبی-رشدی و اسکیزوفرنی و اختلالات روان پریشی دیگر. افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، اسکیزوفرنی یا اختلال روان پریشی دیگر، یا ناتوانی عقلانی شدید ممکن است مشکلاتی در زمینه ارتباط اجتماعی داشته باشند و نتوانند در موقعیت های اجتماعی به طور مناسب صحبت کنند. در مقابل، لالی انتخابی فقط در صورتی باید تشخیص داده شود که کودک توانایی صحبت کردن در برخی موقعیت های اجتماعی را داشته باشد(برای مثال، معمولاً در خانه). اختلال اضطراب اجتماعی (فوبی اجتماعی). اضطراب اجتماعی و اجتناب اجتماعی در اختلال اضطراب ممکن است با لالی انتخابی ارتباط داشته باشند. در چنین مواردی، هر دو تشخیص می توانند داده شوند. 🔻همزمانی اختلالات رایج ترین اختلالات همزمان، اختلالات اضطرابی دیگر، عمدتاً اختلال اضطراب اجتماعی، و پس از آن اختلال اضطراب جدایی و فوبی خاص هستند. رفتارهای نافرمانی در کودکان مبتلا به لالی انتخابی روی می دهند، هرچند که رفتار نافرمانی ممکن است به موقعیت هایی که نیازمند گفتار است، محدود باشد. تأخیرها یا اختلالات ارتباط نیز ممکن است در برخی کودکان مبتلا به لالی انتخابی روی دهند. 🔻علل پیدایش لالی انتخابی متخصصان لالی انتخابی را نوعی ترس از صحبت کردن با افرادی خاص می‌دانند. به همین خاطر است که این اختلال هنگام جدا شدن از والدین و بستگان نزدیک بیشتر اتفاق می‌افتد. همچنین دچار بودن به اختلالات شنوایی و گفتاری نیز می‌تواند خود صحبت کردن را به یک مقوله بسیار استرس‌زا تبدیل کند و باعث شود که آن‌ها بیشتر از صحبت کردن خودداری کنند. برخی کودکان نیز در پردازش اطلاعات حسی محیط مشکل دارند. این مسئله نیز می‌تواند باعث شود که فرد هنگام قرار گرفتن در موقعیت‌های شلوغ و پر سروصدا دچار خاموشی شود. به اختلال در پردازش حسی محیط پیرامون اختلال ادغام حسی گفته می‌شود. اگر لالی انتخابی ناشی از یک تروما یا همان رویداد آسیب‌زا خاصی باشد با الگوی متفاوتی همراه است. در این حالت فرد در موقعیت‌هایی که قبلاً هیچ مشکلی در صحبت کردن در آن نداشته دچار مشکل می‌شود. تفکر غلطی که در مورد کودکان دچار لالی انتخابی وجود دارد، این است که آن‌ها مورد سوءاستفاده و آزار قرارگرفته‌اند و یا اینکه اوتیسم دارند. در حالی که مطالعات نشان می‌دهند بین اوتیسم و لالی انتخابی رابطه‌ای وجود ندارد. اگرچه ممکن است فرد همزمان به هردوی این اختلالات مبتلا شود. 🔻شیوع لالی انتخابی اختلال بسیار نادری است و در دختران شایعتر از پسران است. این اختلال عموماً مورد غفلت واقع می‌شود و تا زمان مدرسه مورد توجه و رسیدگی بالینی قرار نمی‌گیرد. اضطراب ملاک شایعی در این کودکان است، و ارتباط کودک با یکی از والدین خاصه مادر در بیشتر مواقع با گره‌های روانشناختی همراه است. امکان اینکه این اختلال به عنوان هراس اجتماعی (اضطراب اجتماعی) مورد درمان قرار گیرد بسیار است. به واقع هراس اجتماعی یکی از اختلال‌های همراه لالی انتخابی است. این اختلال موجب می‌شود که کودک در روابط اجتماعی‌اش، در مدرسه و بین دوستان به مشکل بخورد و حتی گاهی مورد طرد قرار گیرد. 🔻روش‌های درمان اکثر کودکان مبتلا به این اختلال هنگامی که تحت درمان مناسب قرار می‌گیرند می‌توانند از پس مشکل خود برآیند اما هرچقدر که افراد بزرگ‌تر شوند و دیرتر برای رفع مشکل خود اقدام کنند، نتیجه گیری از درمان با دشواری‌های بیشتری مواجه خواهد شد. همچنین اثربخشی درمان به موارد زیر نیز وابسته خواهد بود. - چه مدت زمانی فرد به اختلال لالی انتخابی مبتلا بوده است؟ - آیا فرد با مشکلات دیگری نظیر اختلالات اضطرابی و یادگیری نیز روبه‌رو است یا خیر؟ - میزان همکاری و حمایت اطرافیان برای درمان لالی انتخابی باید روان‌درمانی از طریق یک روانشناس بالینی صورت بگیرد. درمانگر برای حل مشکل فرد تنها به صحبت کردن متمرکز نمی‌شود بلکه به اضطراب‌های فرد می‌پردازد. با کاهش این اضطراب‌ها شدت لالی انتخابی نیز کاهش خواهد یافت.. درمان با کاهش فشارها برای به حرف آوردن فرد آغاز می‌شود. بیماران باید آرامش بیشتری در محیط‌هایی نظیر مدرسه احساس کنند که در نهایت بتوانند آهسته آهسته گفتن کلمات منفرد را شروع کرده تا در نهایت حرف زدن آسان را تجربه کنند. کاهش دادن اضطراب محیطی شامل موارد زیر می‌باشد. - نگرانی‌ها و اضطراب خود را به کودک منتقل نکنید. - به فرزندتان اطمینان دهید که به زودی آمادگی لازم را به دست می‌آورد و می‌تواند به راحتی صحبت کند. - تمرکز خود را روی گذراندن اوقات فراغت با فرزندتان بگذارید. - از تلاش‌های کودک برای برقراری هرگونه ارتباط با دیگران استقبال کرده و تقویتشان کنید. - هنگامی که کودک شروع به صحبت می‌کند تعجب و شگفتی خود را نشان ندهید بلکه آرام و گرم اجازه دهید تا فرزندتان به صحبت کردن ادامه دهد. البته در کنار حمایت‌های محیطی، کودکان بزرگ‌تر احتمالاً به درمان‌هایی نظیر درمان‌های شناختی-رفتاری نیز نیاز خواهند داشت.