درباره ایران

سرزمینی که اکنون آن را با نام ایران می‌شناسیم، در طول تاریخ نام‌های زیادی داشته است، شاید نام پرشیا ‏و ایران را از گذشته‌ها شنیده باشید اما جالب است بدانید آریایی‌ها سرزمین خود را ایریو دئینگهونام یا ‏ایریوشَیُنِم می‌نامیدند که به معنای مسکن آریایی‌ها بود، بعدها با به وجود آمدن حکومت به میهنشان ‏ایریانو خْشَثْرُ به معنای پادشاهی ایرانیان نامیدند که بعدها به اِئران شَتْر یا ایران شهر تغییر یافت. ایران، ‏کوتاه شده همین نام است. ایرانیان هزاران سال سرزمین خود را ایران می‌دانستند اما اروپایی‌ها تا سیصد ‏سال پیش هرگز این نام را به کار نبردند و در به جای آن از واژه پرشیا استفاده می‌کردند. رضاشاه پهلوی ‏کسی بود که تصمیم گرفت نام رسمی کشورمان را به ایران تغییر دهد. هدف او از این کار اعمال قدرت بر ‏سراسر کشور بود، کشوری با تنوع قومی و فرهنگی بالا. دولت رضاشاه در سال ۱۳۱۳ شمسی به دولت‌های ‏خارجی اعلام کرد که از این پس فقط از نام «ایران» (‏Iran‏) در اشاره به این کشور استفاده شود. در ۱ ‏فروردین ۱۳۱۴ طبق بخشنامه وزارت امور خارجه نام کشور در مکاتبات رسمی از پرس و پرشیا به ایران ‏تبدیل شد. ‏
یافته‌های باستان‌شناسی دوران حضور انواع انسان‌ها در جغرافیای فعلی ایران را به دوران دیرینه سنگی ‏می‌رساند. در دوره میان سنگی نیز انسان‌های نئاندرتال در محدوده زاگرس زندگی میکردند. 40 هزار سال ‏پیش انسان‌های خردمند وارد ایران شدند، انسان‌هایی که در این دوره (نوسنگی) توان ساخت ابزارهایی به ‏شکل تیغه و ریزتیغه را داشتند و آثار آن‌ها در مرودشت، کرمانشاه، خرم آباد، گلپایگان، هفشجان، کاشان ‏یافت شده است. آثاری از دوره بعدی که فراپارینه سنگی (فرهنگ زرزی) نام داشت، در شمال البرز و ‏محدوده غربی زاگرس به دست آمده است. پیش از دوران مادها تمدن‌های بسیار درخشان و بزرگی در ‏ایران وجود داشته‌اند که ما اغلب آنها را نادیده می‌انگاریم. شهر سوخته (با قدیمی‌ترین انیمیشن دنیا، اولین ‏جراحی مغز دنیا در 4800 سال پیش، نخستین چشم مصنوعی جهان، 12 نوع بافت گوناگون پارچه) از ‏جمله دلایلی است که شهر سوخته که در زمان خود شهری بسیار آباد و پیشرفته به شمار می‌آمده را به ‏شهرت جهانی رسانده است. تمدن تپه سیلک در حدود 5500 سال پیش از تاریخ از دیگر تمدن های ماقبل ‏تاریخی ایران به شمار می‌آید که در حقیقت نیایشگاهی به شکل زیگورات بوده و در لایه‌های اول آن، ‏کوره‌های ذوب فلزات، نشانه‌های پرورش حیوانات اهلی، دوک های ریسندگی و بافندگی زیادی پیدا شده و ‏در دوره‌های پایانی نیز پیشرفت زیادی در تمدن تپه سیلک دیده می‌شود. تمدن تپه گیان، تمدن جیرفت، ‏تمدن اورارتو، تمدن کاسی ها و ایلامی ها نیز از پیشرفته‌ترین تمدن های جهان در عصر خود بودند. مادها ‏در سده 17 پیش از میلاد در سرزمین مادها در غرب ایران سکنی گزیدند. شاهنشاهی مادها در زمان ‏هوخشتره بر بزرگترین پادشاهی غرب آسیا حکومت می‌کرده و می‌توان هوخشتره را بنیانگذار اولین قدرت ‏ایرانی نامید. دولت ماد نخستین دولت برپایه وحدت اقوام مختلف ساکن فلات ایران بود، رویدادی که ‏می‌توان آن را بزرگترین رویداد تاریخ ایران به شمار آورد. هخامنشیان (شاید مشهورترین سلسله ایرانی) پس ‏از شکست مادها توسط کوروش بزرگ به حکومت رسیدند و بخش بزرگی از جهان را تحت سلطه خود در ‏آوردند. هخامنشیان را نخستین امپراتوری جهان می‌دانند که حکومتشان از 550 پیش از میلاد تا 330 ‏پیش از میلاد به درازا کشید و از رود سند تا دانوب در اروپا و همچنین از آسیای میانه تا شمال شرقی ‏آفریقا حکومت می‌کردند. تخت جمشید از بزرگترین آثار به جای مانده از هخامنشیان محسوب می‌شود. با ‏حمله اسکندر به ایران، هخامنشیان فروپاشیدند و سلوکیان (زیر نظر سلوکوس اول از فرماندهان اسکندر) ‏سال‌های 32 تا 64 پیش از میلاد بر ایران حکمرانی کردند. اشکانیان (پارت‌ها) با گسترش نفوذ خود ‏سلوکیان را نابود کردند. امپراتوری اشکانیان از رود فرات تا هندوکش و از کوه‌های قفقاز تا خلیج فارس ‏گسترش یافته بود اما جنگ های متمادی با روم آن را ضعیف کرد. ساسانیان که پس از اشکانیان به روی ‏کار آمدند، ایران را برای نخستین بار پس از هخامنشیان یکپارچه ساختند. با حمله اعراب به ایران برای ‏سالها ایران تحت حکومت های غیر ایرانی بود. طاهریان نخستین حکومت ایرانی پس از حمله اعراب به ‏ایران بود. نیشابور پایتخت طاهریان بود و علاوه بر آن سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر نیز تحت حکومت ‏آنها بود. صفاریان به رهبری یعقوب لیث صفاری با ضعف حکومت طاهریان روی کار آمدند و بخش‌هایی از ‏ایران را تحت تصرف خود در آوردند. سامانیان دیگر دودمان ایرانی بود که خوارزم، کرمان، هیرکان، مکران، ‏سیستان و خراسان را تصرف کردند و در سالهای 874 تا 1004 میلادی بر این سرزمین‌ها حکمرانی کردند. ‏آل زیار و آل بویه دو سلسله کوچک ایرانی به ترتیب در میان سالهای 928 تا 1043 میلادی و 934 تا ‏‏1055 میلادی حکومت کردند. ‏
غزنویان که دولتی با نژاد ترک بود، نخستین پایه‌های شهری را در شهر غزنین گذاشت و از همین رو به ‏غزنویان شهرت یافت، پدر سلطان محمود غزنوی از بردگان ترکی بود که در زمان سامانیان خریداری شد تا ‏به آن ها خدمت کند. فتوحات زیادی توسط این دودمان در هند صورت گرفت، زبان رسمی آنها فارسی بود ‏و به شاعران پارسی زبان در این دوران اهمیت زیادی دادند. سلجوقیان که غزهای ترکمان بودند توسط ‏طغرل بیک و با شکست سلطان مسعود غزنوی بر تخت نشست. سلجوقیان در 1307 تا 1194 میلادی ‏حکومت کردند. خوارزمشاهیان، ایلخانیان، تیموریان نیز قبل از دوران صفویه به حکومت رسیدند. دوران ‏صفویه که شیعه به عنوان مذهب رسمی کشور انتخاب شد از سال 1501 تا 1722 به درازا کشید. صفویان ‏یکی از مهمترین سلسله های شاهنشاهی ایران به شمار می‌آیند چرا که یک فرمانروانی ایرانی متمرکز ‏ایرانی پس از 900 سال توانسته بود ایران را یکپارچه تحت یک فرماندهی بیاورد. افشاریه، زندیه، قاجاریه، ‏پهلوی از دیگر سلسله‌های پادشاهی در ایران بودند که با انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی منقرض شدند. ‏
اکنون ایران سرزمینی است با 1648195 کیلومتر مربع که هجدهمین کشور پهناور جهان به شمار می‌رود. ‏پرچم ایران پس از تغییرات فراوان در طی تاریخ اکنون با سه رنگ سبز، سپید و سرخ با آرم الله در وسط ‏شناخته می‌شود. همسایگان ایران شامل جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان، افغانستان، پاکستان، ‏ترکیه و عراق است و تهران پایتخت کنونی این کشور به شمار می‌آید. جمعیت کنونی آن 82011735 ‏میلیون نفر بوده و 31 استان دارد. زبان رسمی ایران فارسی بوده و در مجموع 75 زبان در آن رایج است که ‏در این میان می‌توان از زبان‌های ترکی آذربایجانی، لری، کردی، ترکمی، گیلکی، مازندرانی، عربی، بلوچی، ‏تاتی، تالشی و غیره نام برد. ایران کشوری چهار فصل محسوب شده و و از لحاظ آب و هوایی کشوری ‏منحصر به فرد به شمار می‌آید، چرا که در هر فصلی از سال می‌توانیم آب و هواهای متعدد را در این کشور ‏ببینیم. ‏
اقتصاد ایران، اقتصادی متکی بر نفت بوده اما کشاورزی و مواد معدنی نیز در اقتصادش دخیلند. ایران در ‏حال حاضر بزرگترین تولید کننده پسته، خاویار، فیروزه، زعفران، زرشک، فرش دستبافت و میوه‌های شفتی ‏‏(میوه‌هایی مانند زردآلو) است و رتبه دوم تولید خرما پس از مصر را نیز دارد. بزرگترین ذخیره فلز روی در ‏جهان مربوط به ایران است. از دیگر محصولاتی که ایران در رتبه دو تا ده تولید آنهاست می‌توان به میوه ‏‏(هشتمین)، سیمان (چهارمین)، پشم (هفتمین)، مرغ (هشتمین)، نفت (ششمین) و گاز طبیعی (سومین) ‏اشاره کرد. ‏
در زمینه حمل و نقل، ایران پتانسیل های زیادی دارد، شبکه ریلی ایران یک شبکه بی‌نظیر با 13437 ‏کیلومتر است. بخش اعظم این پیشرفت شبکه ریلی، حاصل تلاش‌های رضاشاه برای توسعه کشور بود. ایران ‏دارای 2400 کیلومتر آزادراه، 23800 کیلومتر راه اصلی و 15400 کیلومتر بزرگراه است. اما به علت ایمنی ‏پایین بسیاری از جاده‌ها، سالانه به طور متوسط 800 هزار تصادف در کشور روی می‌دهد و به همین دلیل، ‏ایران در رتبه اول مرگبارترین حوادث جاده‌ای است. ‏
پانزده شرکت هواپیمایی و ایرلاین داخلی در ایران وجود دارند، از جمله ایران ایر که یکی از قدیمی‌ترین ‏ایرلاین‌های خاورمیانه محسوب می‌شود. از دیگر ایرلاین های ایران می‌توان به فرودگاه مهرآباد و امام ‏خمینی تهران، فرودگاه هاشمی نژاد مشهد، فرودگاه شهید دستغیب شیراز، فرودگاه چابهار و فرودگاه بین ‏المللی کیش از جمله پر رفت و آمدترین فرودگاه‌های ایران به شمار می‌روند. ‏
به دلیل قدمت زیاد سرزمین ایران، این کشور دارای فرهنگی غنی و هنری متعالی است. اولین نقاشی کشف ‏‏شده ایران در غار دوشه لرستان قرار دارد که حدود هشت تا ده هزار سال قدمت دارد. بعدها نقاشی در ‏‏ایران رشد زیادی یافت و نگارگری ایرانی که برخی به اشتباه آن را مینیاتور می‌نامند متولد شد. فرش و ‏‏قالی از جمله مهمترین هنرهای ایران است که به نوعی به یکی از نمادهای ایران و اصلی‌ترین سوغات کشور ‏‏تبدیل شده است. موسیقی ایران نیز از جمله مهمترین جلوه‌های هنری کشور است. علاوه بر موسیقی که ‏‏به عنوان موسیقی کلاسیک آن را می‌شناسیم، موسیقی محلی نیز در سراسر نقاط کشور رونق دارد.
گردشگری در ایران
گردشگری در ایران نیز پتانسیل های زیادی برای رشد و توسعه دارد، صنعتی بدون دود که این سال‌ها ‏توانسته توجه بسیاری از مسئولان را به سوی خود جلب کند. به همین دلیل برای رشد و توسعه گردشگری ‏در ایران تمهیداتی نظیر لغو روادید برای اتباع بسیاری از کشورها و نزدن مهر ورود به کشور برای هرکسی ‏که مایل باشد اندیشیده شده است. از آنجا که ارزش ملی پول ایران، به شدت کاهش یافته است و ‏جاذبه‌های تاریخی - طبیعی زیادی در این کشور پهناور وجود دارد، گردشگران خارجی می‌توانند انگیزه ‏بیشتری برای سفر به ایران داشته باشند. ‏
در فهرست آثار تاریخی یونسکو ایران، جاذبه هایی نظیر تخت جمشید، چغازنبیل، میدان نقش جهان ‏اصفهان، تخت سلیمان، بم و فضای فرهنگی آن، پاسارگاد شیراز، گنبد سلطانیه، سنگ نبشته بیستون، ‏مجموعه آثار رهبانی ارامنه ایران (شامل قره کلیسا، کلیسای استفانوس و کلیسای زور زور)، سازه های آبی ‏شوشتر، بازار تبریز، آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، باغ ایرانی (شامل باغ ارم شیراز، چهل ستون اصفهان، ‏باغ فین کاشان، باغ شازده ماهان، باغ دولت آباد یزد، باغ پهلوان پور مهریز یزد، باغ اکبریه بیرجند و باغ ‏ایرانی پاسارگاد)، مسجد جامع اصفهان، برج گنبد قابوس، کاخ گلستان، شهر سوخته، روستای میمند در ‏شهربابک، شهر باستانی شوش، قنات ایرانی (شامل قنات بلده فردوس، قنات قصبه گناباد، قنات ابراهیم آباد ‏اراک، قنات اکبر آباد بم، قنات قاسم آباد بم، قنات حسن آباد مشیر، قنات باغ زارچ، قنات مزدآباد، قنات ‏عمومی وزوان، قنات مون و قنات گوهر ریز جوپار)، شهر تاریخی یزد و چشم‌انداز باستان شناسی ساسانی ‏منطقه فارس وجود دارند. در فهرست آثار طبیعی یونسکو ایران نیز نام دشت لوت و جنگل های هیرکانی ‏می‌درخشد. با توجه به این فهرست، ایران در رتبه دهم جاذبه های تاریخی ثبت شده در آثار یونسکو و ‏رتبه پنجم جاذبه های طبیعی ثبت شده در آثار یونسکو را دارد. مشهورترین شهرهایی که به مقصد ‏توریستی تبدیل شده‌اند شامل شیراز، اصفهان، مشهد، تهران، تبریز، کرمان، کیش، قشم و چابهارند. جاهای ‏دیدنی شیراز شامل مسجد نصیر الملک، حرم شاهچراغ، حافظیه (آرامگاه حافظ)، سعدیه (آرامگاه سعدی)، ‏ارگ کریم خان شیراز و مجموعه وکیل است. خانه های تاریخی شیراز و موزه های شیراز نیز از دیگر جاذبه ‏های گردشگری شیراز محسوب می‌شوند. البته آنهایی که به شیراز سفر می‌کنند احتمالا سری هم به ‏پاسارگاد و تخت جمشید در همان نزدیکی‌ها می‌زنند. سوغات شیراز نیز شامل رنگینک، گبه، خاتم کاری و ‏فالوده شیرازی است.این شهر، هتل های خوب و مشهوری نیز دارد، هتل بزرگ شیراز، هتل الیزه شیراز، ‏هتل چمران و هتل آریوبرزن از جمله بهترین هتل های شیراز هستند. جاذبه های گردشگری اصفهان که ‏بسیاری از گردشگران از آن بازدید می‌کنند شامل میدان نقش جهان، عمارت عالی قاپو، مسج شیخ لطف ‏الله، سی و سه پل و پل خواجو، کلیسای وانک و محله جلفا، مدسه چهارباغ و خانه ملاباشی اصفهان است. ‏گردشگری در این شهر با هتل های خوب اصفهان نظیر هتل آسمان و هتل عباسی اصفهان، رونق بیشتری ‏گرفته است. اوضاع گردشگری در پایتخت نیز این سالها روندی رو به رشد داشته و با وجود جاهای دیدنی ‏تهران نظیر کاخ گلستان و کاخ نیاوران که شهرتی جهانی دارند و هتل های خوب تهران نظیر هتل ‏اسپیناس پالاس، هتل ویستریا و هتل پرشین پلازا تهران، انتظار پیشرفت بیشتری نیز از آن داریم. طبیعت ‏گردی در ایران علاوه بر کویرنوردی، به سواحل زیبای قشم و دره ستارگان، تنگه چاهکوه در این جزیره و ‏همچنین سواحل زیبای چابهار نیز مربوط می‌شود. رقص آذری، رقص بلوچی، غذاهای محلی شیراز، لباس ‏بلوچی، عید نوروز، چهارشنبه سوری و آداب و رسوم مردم هر شهر نیز از جمله پتانسیل‌های گردشگری ‏فرهنگی در ایران محسوب می‌شوند. علاوه بر هتل، هتل آپارتمان و هتل‌های سنتی، رونق اقامتگاه های ‏بومگردی نیز بر رشد گردشگری پایدار برای ایران تاثر به سزایی داشته است. ‏